Poddasze to jedno z miejsc najbardziej narażonych na utratę ciepła. Zła izolacja termiczna dachu lub całkowity brak ocieplenia są przyczynami stałego wychładzania się poddasza, przez co rosną koszty ogrzewania. Dobrze ocieplone poddasze i efektywnie izolowany dach zapobiegają ucieczce ciepła zimą, a latem chronią pomieszczenia przed nadmiernym nagrzewaniem. Jak najlepiej izolować dach, aby poprawić efektywność energetyczną budynku, a przez to płacić mniej za ogrzewanie i chłodzenie domu?
W budownictwie nie ma uniwersalnego rozwiązania w zakresie izolacji dachu. Każdy dach jest inny pod względem konstrukcyjnym, powierzchniowym i użytkowym. Jakie pokrycia dachowe są najlepsze i jaka jest najlepsza izolacja dachu?
Techniki izolacji termicznej
Jak szacują eksperci, przez dach z budynków o niskiej efektywności energetycznej ucieka nawet 30 proc. ciepła. Przed przystąpieniem do modernizacji warto wykonać audyt energetyczny, który ułatwi dobranie technologii ocieplenia dachu. Na podstawie analizy energetycznej można zidentyfikować źródła największych strat ciepła, co pokaże, jakie elementy najbardziej opłaca się docieplić i jaka powinna być grubość ocieplenia.
Dach jest dużą powierzchnią, przez którą w naturalny sposób może uciekać ciepło. Każde dziecko w podstawówce wie z lekcji fizyki, że ciepłe powietrze unosi się ku górze. Niezależnie od typu dachu w danym domu i w jakiej technologii został wzniesiony trzeba zadbać o wykorzystywanie odpowiednich materiałów izolacji termicznej. Według przepisów, od 2021 roku współczynnik przenikania ciepła dla dachów wynosił 0,15 W/(m²K).
W miejscach łączeń konstrukcji dachu czy pokrycia dachowego powstawać mogą mostki termiczne. Aby je wyeliminować, stosuje się izolację termiczną wykonaną z wełny. Inną popularną metodą jest izolacja dachu styropianem. W takich sytuacjach grubość izolacji dachu powinna wynieść ok. 15-20 cm. W ostatnich latach stosowana jest izolacja termiczna dachów stromych z użyciem sprężystych mat z wełny. Do ocieplenia dachu stosuje się również natrysk z piany poliuretanowej.
Izolacja dachu od zewnątrz
Są różne techniki izolacji termicznej. W budownictwie mieszkaniowym coraz popularniejsze jest ocieplenie dachu od zewnątrz. W tej metodzie ocieplenie dachu polega na ułożeniu warstwy izolacyjnej na krokwi lub na deskowaniu dachu. Rozwiązanie stosuje się, gdy podczas prac montażowych nie chcemy ingerować w wykończone pomieszczenia na poddaszu lub zależy nam, aby elementy więźby dachowej były widoczne, pełniąc funkcje dekoracyjne.
Izolację nakrokwiową można wykonać na dachach, których kąt nachylenia wynosi minimum 20 stopni. Stosuje się wełnę mineralną lub płyty z poliuretanu, które wyróżniają się dobrymi właściwościami izolacyjnymi oraz odpornością na ściskanie i oddziaływanie wody oraz substancji chemicznych. Do ocieplenia dachu od zewnątrz stosuje się przede wszystkim sztywne płyty ze styropianu, polistyrenu XPS, PIR, fenolowe i rezolowe. Nadają się do tego także wełny mineralna i drzewna.
Izolacja dachu od wewnątrz
Dach można ocieplić od wewnątrz. Dobrym rozwiązaniem jest izolacja międzykrokwiowa, która polega na zaciskaniu materiału izolacyjnego między krokwiami. Możliwe jest również zamontowanie materiału izolacyjnego pod krokwiami. Aby skutecznie ocieplić dach od wewnątrz, sprawdza się połączenie izolacji międzykrokwiowej i podkrokwiowej.
Konieczna może okazać się izolacja komina na dachu. Niewłaściwe funkcjonowanie przewodów kominowych negatywnie wpływa na działanie urządzeń grzewczych w budynku, generując straty energii, a przede wszystkim naraża nasze zdrowie. Do izolowania przewodów kominowych powinniśmy używać niepalnej wełny mineralnej, która jest materiałem o najwyższej klasie reakcji na ogień.
Izolacja dachu płaskiego z zastosowaniem wełny mineralnej
Do izolacji dachu płaskiego można wykorzystać płyty poliuretanowe PIR, które wyróżnia niski współczynnik przewodzenia ciepła przy niewielkiej grubości ocieplenia, wytrzymałość na ściskanie oraz rozciąganie, odporność na rozwój grzybów i pleśni oraz brak nasiąkliwości i lekkość.
Do ocieplania dachów płaskich można stosować również wełnę mineralnej. Jest ona zwykle dwuwarstwowa i bardziej odporna na ściskanie czy naprężenia w porównaniu do zwykłej wełny. W porównaniu do styropianu zapewnia lepsza ochronę przed ogniem i hałasem, ale jej wadą jest podatność na zawilgocenie. Będąc materiałem elastycznym, łatwo dopasować ją do skosów czy wnęk okiennych.
Izolacja dachu z blachy
Blacha ma słabe właściwości termoizolacyjne oraz akustyczne. Oprócz zabezpieczenia przed działaniem temperatur potrzebna jest izolacja akustyczna dachu przy pomocy warstwy wełny mineralnej oraz folii paroprzepuszczalnej jako formy hydroizolacji. Izolacja dachu z blachy trapezowej polega zwykle na ułożeniu skalnej wełny mineralnej w jednej lub wielu warstwach przy użyciu łączników mechanicznych lub klejów, np. bitumicznych.
Izolacja dachu krok po kroku
Proces ocieplenia dachu na krokwiach należy rozpocząć od dolnej warstwy, w której dolna krawędź pierwszego rzędu zostanie oparta na wystającej desce okapowej. Płyty z pianki fenolowej łączy się z krokwiami dachowymi za pomocą specjalnych systemów wkrętów o podwójnym gwintowaniu.
Kolejnym krokiem jest wypełnienie szczelin między płytami przy użyciu niskoprężnej pianki poliuretanowej. Szczególnie starannie trzeba uszczelnić połączenie płyt w kalenicy dachu i jego narożach. Do izolacji cieplnej dachu można przykręcać kontrłaty i łaty, na których znajdzie oparcie pokrycie profilowane, czyli dachówki, blachodachówka lub blacha trapezowa.