Kiedy rozpoczyna się sezon grzewczy, zazwyczaj z radością odkręcamy kaloryfery w domach. Czasem czeka nas jednak niemiła niespodzianka, kiedy pozostają one zimne, zaczynają dziwnie bulgotać lub szumieć, a ciepło rozchodzi się nierównomiernie – góra kaloryfera pozostaje zimna, a dół cieplejszy. Przyczyną takich zjawisk może być zapowietrzony grzejnik. Co sprawia, że kaloryfery lub grzejniki się zapowietrzają, jak odpowietrzyć kaloryfer i dlaczego tak ważne jest wykonywanie tego regularnie?
Dlaczego grzejniki się zapowietrzają?
Przyczyną zapowietrzania się grzejników może być często kontakt z powietrzem, do którego dochodzi w instalacjach otwartych. Zdarza się ono również, jeśli instalacja zostaje nieprawidłowo napełniona wodą c.o. lub połączenia jej elementów, zaworów czy pomp, są nieszczelne. Powietrze na zasadzie dyfuzji może również przedostać się do rury z tworzywa sztucznego, które nigdy nie jest w 100% szczelne, ale to akurat zjawisko jest naturalne. Zapowietrzanie się grzejników może być również wywołane zachodzącymi w rurach naturalnymi reakcjami chemicznymi powodującymi wytrącanie się pęcherzyków powietrza lub powstawanie gazów. Pamiętajmy ponadto, że w instalacji jeszcze przed napełnieniem jej wodą od początku znajduje się powietrze, nawet po użyciu specjalnych odpowietrzaczy. Niezależnie jednak od przyczyn zapowietrzenia grzejnika czy kaloryfera, należy zadbać o usunięcie tej niedogodności. Ma ona bowiem negatywny wpływ na dalszą jego pracę.
Dlaczego należy odpowietrzyć kaloryfer?
Zapowietrzony grzejnik przede wszystkim obniża komfort przebywania w domu, ponieważ nie pracuje w sposób wydajny, a jednocześnie podwyższa koszty eksploatacji. Znajdujące się w rurach powietrze może również doprowadzić do stopniowego uszkodzenia instalacji. Znajdujący się w nim pierwiastek tlenu łatwo wchodzi w reakcje z żelazem będącym materiałem, z którego na ogół zbudowane są kaloryfery, co może stopniowo powodować korozję i konieczność kosztownej naprawy bądź wymiany instalacji. Dla wielu osób mało komfortowe będą również dźwięki dochodzące z zapowietrzonej instalacji. Jeśli podejrzewamy więc, że grzejnik lub kaloryfer jest zapowietrzony, nie ma co czekać z jego odpowietrzeniem.
Odpowietrzanie grzejnika – przygotowanie
Zabierając się do odpowietrzania grzejnika lub kaloryfera, przygotujmy do tego odpowiednie narzędzia. Przyda się śrubokręt płaski lub specjalny kluczyk do odpowietrzania grzejników oraz naczynie na wypływającą z kaloryfera wodę. Zanim przystąpimy do odpowietrzania grzejników, sprawdźmy ciśnienie w instalacji i zwiększmy je dopuszczając wodę, która wyprze powietrze do górnej części grzejnika, co pozwoli na jego łatwiejsze usunięcie. Odpowietrzanie grzejnika musi też poprzedzić zakręcenie zaworu i całkowite wychłodzenie grzejnika. Sprawdźmy, gdzie znajduje się odpowietrznik i ustawmy pod nim naczynie, do którego zbierzemy wodę z instalacji.
Jak odpowietrzyć grzejnik?
Śrubokrętem płaskim lub specjalnym kluczem należy odblokować odpowietrznik grzejnika, delikatnie odkręcając śrubę, aby woda wydostająca się początkowo z grzejnika pod dużym ciśnieniem nie zalała większej części pomieszczenia. W trakcie odpowietrzania można je wspomagać, delikatnie ostukując grzejnik dłonią, co pozwoli szybciej uwolnić znajdujące się wewnątrz powietrze. O spadku ciśnienia w instalacji będzie świadczyć wypływanie wody spokojniejszym strumieniem. Wówczas odpowietrznik można zakręcić i sprawdzić, czy nie wycieka z niego nadal woda. Odkręcamy zawór wody dopływającej do grzejnika i ustawiamy pokrętło zaworu termostatycznego w pozycji maksymalnej na kilka chwil. Jeżeli przyczyną awarii grzejnika było faktycznie zapowietrzenie, powinien on szybko stać się znowu równomiernie ciepły. Można też ponownie sprawdzić ciśnienie w instalacji. W razie jego spadku, należy uzupełnić wodę, dolewając ją aż do 0, 9-1, 2 atmosfery.
Jak odpowietrzyć stary kaloryfer?
W przypadku odpowietrzania starych, żeliwnych, żeberkowych kaloryferów, należy przede wszystkim uważać, aby przypadkowo nie odkręcić zbyt mocno śrubunku znajdującego się na rurze doprowadzającej ciepłą wodę. Wypływająca pod dużym ciśnieniem woda może wówczas rozerwać połączenie i zalać podłogę oraz otoczenie. Jest ona zazwyczaj dość brudna, dlatego warto zabezpieczyć przed takim przypadkiem nie tylko podłogę, ale też meble czy ściany w pobliżu kaloryfera.
Jak odpowietrzyć grzejnik aluminiowy?
Współczesne grzejniki aluminiowe odpowietrza się w różny sposób, w zależności od tego, czy znajdują się w nich odpowietrzniki. Jeśli nie, proces odpowietrzania wykonywany jest podobnie, jak w przypadku grzejników żeliwnych, dwoma płaskimi kluczami. W przypadku grzejników z odpowietrznikiem należy najpierw przekręcić ich termostat na zero i przestawić zawór grzejnika do pozycji w dół. Na ogół można to zrobić ręcznie lub pomóc sobie kombinerkami uważając, aby nie odkręcić całego zaworu. Pod otwór zaworu należy podłożyć naczynie na wodę i używając kluczyka do odpowietrzania, przekręcić śrubę w białym kołnierzu do momentu usłyszenia syku wydobywającego się z instalacji. W momencie rozpoczęcia wydobywania się z zaworu wody, należy ponownie dokręcić śrubę. Na zakończenie odpowietrzania grzejnika aluminiowego trzeba dokładnie wytrzeć odpowietrznik, sprawdzając jednocześnie, czy nie przecieka. Jeśli tak, powodem może być przypadkowe zniszczenie odpowietrznika przy jego kilkakrotnym dokręcaniu, co powoduje, że należy go wymienić.
Ile trwa odpowietrzanie kaloryfera?
Sam proces odpowietrzania kaloryfera lub grzejnika jest dość krótki – trwa od kilku do kilkunastu minut. Jeżeli jednak po jego wykonaniu kaloryfery nadal są zimne, należy szukać przyczyny gdzie indziej, na przykład w zapowietrzeniu rur na wyjściu z kotła. W takich przypadkach na ogół będziemy zmuszeni wezwać fachowca hydraulika. W wielu nowocześniejszych grzejnikach zawory mają funkcję automatycznego odpowietrzania, dzięki czemu nie trzeba ich odpowietrzać samodzielnie.
