Japoński styl życia wymaga spokoju i równowagi, dlatego dom dla Japończyka musi być azylem zanurzonym w cichej, zielonej przestrzeni. Minimalizm, wdzięk, prostota, wolna przestrzeń — to wszystko tworzy niepowtarzalny klimat japońskiego stylu, gdzie znajdziesz otwarte konstrukcjami z drewna, lekkie drzwi przesuwne ze ściankami z papieru lub bambusa. Wnętrze powinno zapewnić możliwość skupienia się na swoim wewnętrznym świecie. Aranżacja dokładnie w stylu japońskim byłaby w naszych warunkach ryzykowna, ale próbować warto.
Styl japoński wywodzi się z odległej kultury i wielopokoleniowej tradycji, ale obecnie inspiruje architektów z całego świata. Projekty wnętrz w tym stylu zachwycają równowagą form, przestronnością i subtelnym oświetleniem. Coraz więcej domów w klimacie japońskim budują sobie Polacy. To miłośnicy minimalistycznych, naturalnych, a jednocześnie oryginalnych aranżacji.
Tradycyjne japońskie domy
Japoński dom tradycyjny zamieszkiwany był przez niższe klasy społeczne, czyli przez rolników, rzemieślników i kupców. Charakterystycznym jego elementem jest dach, który wyglądem przypomina dłonie modlącej się osoby zbiegające się pod kątem 60 st. Takie nachylenie zapewnia łatwe odprowadzanie deszczu i uniemożliwia zaleganie śniegu, dzięki czemu dom jest chroniony przed wilgocią. Dach przypomina baldachim rozciągnięty nad pustą przestrzenią, który jest oparty na ramie stworzonej z drewnianych podpór.
W domu wyraźnie rozdzielona jest część prywatna od wspólnej. Ta druga jest miejscem pracy, podczas gdy część mieszkalna stanowi strefę odpoczynku. Aby podkreślić więź domowników z naturą, przestrzeń domu poszerzona jest o zadaszoną werandę. W ciepłe dni ścianki dzielące ogród od domu są stale otwarte, więc podział na dom i ogród praktycznie zanika. W przeszłości w centrum domu znajdowało się otwarte palenisko, nad którym zawieszony był kociołek do przygotowywania posiłków.
Obecnie w chłodniejsze dni Japończycy ogrzewają się przenośnym piecykiem, gdyż w Japonii nie istnieje centralne ogrzewanie. We współczesnej kuchni znajdują się zwykle
maszyna do gotowania ryżu lub kaszy, grill do ryb oraz opiekacz, który wygląda jak mikrofala, ale przeznaczony jest do kanapek i odgrzewania posiłków. Współcześnie zdecydowana większość Japończyków zamieszkuje domy urządzone w stylu zachodnim, jednak nawet w takich mieszkaniach często można spotkać przynajmniej jeden pokój zaaranżowany w duchu tradycji i szacunku dla przodków.
Wnętrze w stylu japońskim
Tradycyjne japońskie domy były zwykle budowane z drewna, a fundamenty z kamienia, aby zminimalizować straty na skutek częstych trzęsień ziemi. Dach pokrywany był słomą i trawą, choć niekiedy dachówką z palonej gliny. Do konstrukcji ścian zewnętrznych stosowano bambus i glinę. Cechą charakterystyczną dla japońskich wnętrz jest asymetria, bardzo silnie zakorzeniona w kulturze japońskiej i podkreślając związek z przyrodą.
Mebli prawie nie ma, a jeżeli są to bardzo niskie. Wystrój wnętrza tworzy układ słupów i krokwi oraz rozciągnięty na nich papier ryżowy, przez który prześwituje światło. Podłoga jest pokryta słomianymi matami. W tradycyjnych domach nie było nawet łóżek, gdyż mieszkańcy spali na materacach chowanych w ciągu dnia do skrzyń.
Domek w stylu japońskim obfituje w naturalne materiały, takie jak drewno, papier, bambus. Naturalizm wystroju podkreślają delikatne brązy, biele i szarości przełamane przez czerń i czerwień. Oświetlenie jest zazwyczaj rozpraszane przez papierowe ekrany, które w zależności od grubości nadają różne efekty światłocieniowe.
Japoński pokój
Wnętrze japońskie jest funkcjonalne, proste, a przy tym rozświetlone. We współczesnych warunkach europejskich styl japoński nabiera nieco innego wyrazu. Orientalna aranżacja zakłada oszczędność form, kolorów i materiałów, aby stworzyć wnętrze harmonijne, pełne dobrej energii, przyjazne mieszkańcom i gościom oraz wygodne. W japońskich domach panuje prosta szlachetność osiągana za sprawą naturalnych materiałów dobrej jakości, klasycznych mebli oraz tradycyjnych dodatków.
W aranżacji w stylu japońskim nie może zabraknąć naturalnego światła sączącego się przez duże przeszklenia. Są obszerne okna, ażury, otwarte konstrukcje czy parawany z papieru przepuszczającego światło. Znakiem rozpoznawczym japońskich wnętrz są otwarte przestrzenie, które zapewniają swobodny przepływ światła, powietrza i energii, co w filozofii feng shui jest ważne. Są one bardzo funkcjonalne, zwłaszcza w przypadku wnętrz o niewielkim metrażu. Przejrzystość ścianek zapewnia odpowiednie doświetlenie pokoi.
Do charakterystycznych elementów wyposażenia japońskiego domu należy futon, czyli tradycyjne japońskie posłanie, które w ciągu dnia można zwinąć i przechować w szafie. Jest to pikowany, elastyczny materac o grubości około 5 cm wykonany z bawełny. Można go ułożyć na tatami lub stelażu. Europejska wersja to drewniane łóżko z bawełnianym materacem o podwójnej grubości, zazwyczaj wzmocnionym końskim włosiem lub pianką, dzięki czemu uzyskuje większą sprężystość.
Japoński dom w Polsce
Zaaranżowanie mieszkania lub pokoju całkowicie w tradycyjnym japoński stylu byłoby w polskich warunkach trudne i raczej mało praktyczne. Aby nadać naszemu wnętrzu minimalistyczny, harmonijny i spokojny charakter, powinniśmy postawić na skromność, umiar i prostotę, naturalne kolory i materiały: drewno, bambus, papier, len, bawełnę czy jedwab.
Niskie stołki kawowe i poduszki zamiast krzeseł są dobrym rozwiązaniem. Architekci wnętrz radzą, aby dekoracje w naszym mieszkaniu zmieniały się wraz z porami roku. Powinniśmy stworzyć przestrzeń sprzyjającą kontemplacji i czerpaniu radości z prostych codziennych czynności.
