Wbrew dość powszechnym stereotypom, nietoperze to bardzo sympatyczne i pożyteczne stworzenia. Pojawiają się w horrorach jako wampiry, a według innych krzywdzących opinii potrafią ludziom spacerującym w parku wplątywać się we włosy. Tymczasem te nocne ssaki żywią się owocami lub małymi owadami, w tym komarami. Jeden nietoperz potrafi ich zjeść nawet kilka tysięcy w ciągu doby! Budując budkę, zachęcimy je do osiedlania się w naszym ogrodzie czy na działce.
Nietoperze występujące w Polsce ważą 5-10 g, czyli dziesiątą część wagi przeciętnego wróbla. Nie ma wśród nich wampirów, bo tylko trzy gatunki żyjące w Ameryce Południowej piją krew ptaków i ssaków. Rodzime odmiany jedzą motyle, chrabąszcze, pasikoniki, mrówki, muchówki i widelnice. Przepadają wprost za komarami, zapraszając więc nietoperza do swojego ogródka, sprawimy, że bzyczących krwiopijców będzie mniej. Czasem to sympatyczne zwierzątko potrafi zjeść dziennie prawie tyle samo komarów, ile waży.
Budka dla nietoperzy
W naszym kraju zamieszkuje prawie trzydzieści gatunków nietoperzy, przy czym najczęściej występujące to nocek, podkowiec, karlik, mroczka, borowiec, borowiaczek, gacek i mopek. Te latające ssaki zamieszkują najczęściej lasy, szczególnie w szczelinach i dziuplach drzew, ale znajdziemy je również w jaskiniach, na strychach i w piwnicach oraz opuszczonych budynkach. W Polsce wszystkie odmiany nietoperzy są pod ochroną.
Nietoperze lubią stare drzewa oraz ciepłe i ciasne miejsca. Dlatego domek dla nietoperzy powinien imitować przestrzeń między korą a pniem drzewa. W takiej budce małe ssaki mają dobre warunki do rozmnażania się. Budki dla nietoperzy pozwolą im znaleźć idealne warunki do życia i przezimowania. Latem potrzebują miejsca lęgowego i często zajmują budki dla ptaków, ale nie jest to najlepsze rozwiązanie Wielkość otworów pozwala drapieżnikom na dotarcie do nietoperzy.
Budkę możemy zainstalować na słupie, drzewie lub ścianie budynku – w miejscu osłoniętym od wiatru i deszczu. Nietoperze mają tendencję do faworyzowania domów, które mają dużo światła słonecznego, dlatego karmnik dla nietoperzy powinien być skierowany na południe, południowy zachód lub południowy wschód. Nietoperze lubią pobliskie lampy, które przyciągają owady. Potrzebują wody, więc częściej wybierają dom z pobliskim stawem czy strumieniem.
Nietoperze w ogrodzie
Należy chronić skrzynki nietoperzy przed drapieżnikami. Najlepiej jest umieścić budkę na wysokości około 4-5 m. W pobliżu nie powinno być gałęzi, po których kot może dostać się do środka. Ponadto musimy zapewnić nietoperzom swobodny, nie blokowany przez gałęzie wlot do domku. Budka prawdopodobnie zostanie zasiedlona dość szybko. Jeśli nie, to nie ma co się martwić. Lokatorzy pojawią się z czasem, bo najbardziej lubią miejsca pozbawione zapachu świeżego drewna.
Budka dla nietoperzy powinna zostać wykonana z tworzyw naturalnych, czyli deseczek lub/i sklejki. Nie wolno jej malować farbami. Trzeba pamiętać, że drewno na budkę nie może być impregnowane lub nasączane środkami chemicznymi. Budkę trzeba zbić gwoździkami, a mniejsze elementy połączyć klejem do drewna, ale starajmy się używać go jak najmniej. O tym, że budka dla nietoperzy została zasiedlona dowiemy się po odchodach, które znajdują się pod nią.
Budka dla nietoperzy wymiary
Zrobienie budki dla nietoperzy jest proste i tanie. Na tylną ścianę potrzebujemy deski z miękkiego i nieoheblowanego drewna, np. z sosny lub brzozy. W tej części nietoperze będą mieszkać, więc muszą mieć w co wczepić pazurki. Dodatkowo możemy ponacinać wewnętrzną część tylnej ścianki poziomo co kilka centymetrów na głębokość 2 mm. Długość tylnej ścianki może wynieść 20-50 cm, a przednia powinna być o 5 cm krótsza.
Przednia ścianka, daszek i boki mogą zostać wykonane z tego drewna lub płyty MFP, która jest odporna na czynniki atmosferyczne. Odstęp między tylną a przednią ścianką powinien wynosić 2-15 cm. Boki muszą być równe długości tylnej ścianki, aby osłaniały wnętrze od wiatru. Daszek dopasowujemy do szerokości budki. Niezależnie od szerokości boków szpara wlotowa na dole musi mieć 2 cm i szerokość tylnej ścianki. Jeśli domek będzie wystarczająco duży, jest szansa, że zamieszka w nim cała nietoperzowa rodzina.
Jak zwabić nietoperza do budki
Aby zwabić nietoperze do ogrodu, trzeba stworzyć im optymalne warunki do żerowania i zamieszkania (o korzystnym miejscu, projekcie budki i jej lokalizacji pisaliśmy wcześniej). Jeśli mamy w ogrodzie kwiaty i warzywa, możemy mieć pewność, że pożywienia, czyli owadów nietoperzom nie zabraknie. Najlepiej posadź lub posiej kwiaty zapylane przez ćmy (maciejka, tytoń, wiciokrzew, przewiercień), a za nimi wprowadzą się nietoperze.
Można także użyć specjalnych feromonów lub dźwięków, które imitują odgłosy nietoperzy. Te substancje i dźwięki przyciągają sympatyczne ssaki i zachęcają je do zbadania nowego siedliska. Środki dostępne są w sklepach zoologicznych. Ewentualnie w internecie znajdziesz instrukcje, jak je wykonać samodzielnie.
Warto pamiętać, że zwabienie nietoperza do budki może być trudne. Nietoperze są ostrożne i mogą potrzebować pewnego czasu, aby zaakceptować nowe miejsce. Dlatego ważne jest, aby być cierpliwym i nie zniechęcać się.